De Meern,
13
oktober
2016
|
00:00
Europe/Amsterdam

Column: ​Voorstel omgevingswet staat haaks op gezonde woning

Samenvatting

Daglicht is cruciaal voor mensen. Toch wil de overheid in haar nieuwe Omgevingswet de eisen voor daglicht terugbrengen naar slechts 0,5 m2 per verblijfsruimte. Op deze manier laat zij het aan de markt over om gezonde gebouwen met voldoende daglicht te realiseren. Een opmerkelijke keuze, al is het maar omdat dit voornemen indruist tegen Europese richtlijnen en normen. Liberaliseren van de bouw is oké, maar het is weinig verstandig om alle verantwoordelijkheid neer te leggen bij de markt.

Dat voldoende daglicht een positief effect heeft op de gezondheid, het welzijn en de prestaties van mensen, is door verschillende internationale onderzoeken in de afgelopen jaren inmiddels nadrukkelijk komen vast te staan. Daarom wordt er ook op Europees niveau steeds meer belang gehecht aan de hoeveelheid daglicht in gebouwen en ligt er nu een Europese daglichtnormering prEN 17037 op dit gebied ter commentaar.

Wettelijke ondergrens
In Nederland kennen we hier sinds 1953 al specifieke normen voor. Daarbij geldt ook een wettelijke ondergrens voor daglicht, waarbij de daglichtopening naar ratio van het vloeroppervlak wordt berekend. Deze ratio is nu in het concept Besluit Bouwwerken Leefomgeving losgelaten en vastgesteld op een irreële ondergrens. Hoeveel meer daglicht er uiteindelijk in een woning of gebouw binnenkomt, hangt als het aan de overheid ligt af van de afspraken die de verschillende marktpartijen met elkaar overeenkomen.

Goedkoop of aangenaam
En juist dáár schuilt het gevaar. Want in het samenspel tussen projectontwikkelaar, architect en aannemer gaat het om factoren als rendement, efficiency en… prijs. Als betrokkenen deze laatste component kunnen drukken door bijvoorbeeld het plafond te verlagen of het raamoppervlakte terug te brengen, lijkt dit op het eerste oog een ideale keuze. Totdat de bewoners of gebruikers er in trekken en zij elke dag opnieuw geconfronteerd worden met een allesbehalve aangenaam woon- en leefklimaat. En dat tijdens de totale levensduur van het gebouw; laten we zeggen minimaal 50 jaar.

Daarbij moeten we niet vergeten dat we in Nederland gemiddeld 90% van onze tijd in gebouwen doorbrengen. Dan verdient een gezond binnenklimaat met voldoende daglicht dus de hoogste prioriteit. En dan is het niet wenselijk en weinig verstandig om dit onderdeel van de realisatie van een gebouw, zonder redelijke ondergrens over te laten aan marktpartijen, die om begrijpelijke redenen ook oog hebben voor andere factoren.

Bezwaar
Het is daarom dat diverse organisaties, waaronder de VKG, de VMRG en de NBvT ernstig bezwaar maken tegen het voornemen van de Nederlandse overheid om de minimale eisen voor daglicht te verlagen. Ik sluit mij daar bij aan en adviseer hen de Europese ontwikkelingen op dit gebied vooral te volgen. Neem uw verantwoordelijkheid; Nederlanders willen namelijk een gezonde woning. Met voldoende daglicht.

Michel Sombroek